Moc przyłączeniowa - określanie i zastosowanie
Moc przyłączeniowa to w elektroenergetyce jedno z ważniejszych pojęć związanych ze zużyciem energii elektrycznej i zapotrzebowaniem na nią. Często jednak moc przyłączeniowa jest mylona z innymi, podobnie brzmiącymi terminami, jak np. moc umowna czy moc zainstalowana. Dlatego poniżej wyjaśniamy, czym jest i jak sprawdzić moc przyłączeniową, do czego ten parametr jest wykorzystywany oraz w jaki sposób moc przyłączeniowa wpływa na rachunki za energię.
Co to jest moc przyłączeniowa?
Zgodnie z obowiązującą definicją prawną, zawartą w Rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 29 listopada 2022 r. w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2022 r., poz. 2505, z późn. zm.), moc przyłączeniowa to moc czynna planowana do pobierania lub wprowadzania do sieci, określona w umowie o przyłączenie do sieci jako wartość maksymalna wyznaczana w ciągu każdej godziny okresu rozliczeniowego ze średnich wartości tej mocy w okresach piętnastominutowych, służąca do zaprojektowania przyłącza.
Mówiąc prościej: moc przyłączeniowa to planowana maksymalna ilość mocy, jaką mogą wykorzystać (tzn. pobierać z sieci i wprowadzać do sieci) urządzenia elektryczne w obrębie danego, pojedynczego przyłącza energetycznego. Jest ona wyrażana w kilowatach (kW) i bezpośrednio zależy od liczby oraz rodzaju urządzeń, jakie są użytkowane, a także od technicznych parametrów sieci elektroenergetycznej.
Moc przyłączeniowa - jakie ma znaczenie?
Może się wydawać, że skoro moc przyłączeniowa stanowi teoretyczny maksymalny poziom wykorzystania energii elektrycznej dla pojedynczego przyłącza, nie należy się zanadto przejmować kwestiami związanymi z jej prawidłowym obliczeniem. Jest to podejście błędne z kilku powodów - oto najważniejsze z nich:
- dobrze obliczona moc przyłączeniowa powinna obejmować nie tylko bieżące maksymalne zapotrzebowanie energetyczne, ale również odpowiedni zapas na ewentualną rozbudowę instalacji oraz podłączenie kolejnych urządzeń;
- zbyt nisko oszacowana moc przyłączeniowa to potencjalne problemy ze stabilnością zasilania w sytuacji, gdy obciążenie będzie osiągać wartości graniczne lub przekraczać wielkość mocy przyłączeniowej;
- w przypadku, gdy wiadomo, że na danym przyłączu będzie w przyszłości pracować instalacja fotowoltaiczna albo inne urządzenia o dużym poborze mocy (np. pompa ciepła), warto od razu uwzględnić ten fakt w obliczeniach. Pozwoli to w przyszłości uniknąć konieczności występowania do operatora danej sieci energetycznej z wnioskiem o zwiększenie mocy przyłączeniowej.
Moc przyłączeniowa a moc umowna - na czym polega różnica?
Prawna definicja mocy umownej także znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 29 listopada 2022 r. w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2022 r., poz. 2505, z późn. zm.),, gdzie jest określana jako moc czynna pobierana lub wprowadzana do sieci i określona w umowie zawartej między odbiorcą a operatorem sieci dystrybucyjnej.
Ujmując rzecz prościej: ilość energii elektrycznej wskazana w umowie z OSD, za którą odbiorca zobowiązuje się zapłacić, to właśnie moc umowna a moc przyłączeniowa jest maksymalną mocą możliwą do dostarczenia do danego obiektu budowlanego. Co ważne, moc umowna nigdy nie może przekroczyć mocy przyłączeniowej (z reguły stanowi jej większy bądź mniejszy ułamek), a za jej przekroczenie naliczane są kary. Z tego względu warto skontrolować, czy Twoja moc umowna nie jest zbyt niska bądź zbyt wysoka w stosunku do realnych potrzeb - w obu tych przypadkach ponosisz bowiem dodatkowe koszty, których można uniknąć, odpowiednio zmieniając umowę z dostawcą energii.
Jak sprawdzić moc przyłączeniową?
Moc przyłączeniowa zawsze powinna być jasno wskazana w dokumentacji związanej z przyłączem energetycznym bądź w umowie o dostarczanie energii elektrycznej. Można również sprawdzić wartość zabezpieczenia przedlicznikowego na tablicy licznikowej, jeśli masz do niej dostęp. Jeśli jednak z różnych względów nie dysponujesz tymi danymi lub dokumentami, skontaktuj się z właściwym Zakładem Energetycznym i tam uzyskaj informacje o mocy przyłączeniowej.
Jaka moc przyłączeniowa jest mi rzeczywiście potrzebna?
Na to pytanie nie ma uniwersalnej odpowiedzi, ponieważ każdy odbiorca energii ma inne potrzeby, inną instalację elektryczną w poszczególnych budynkach oraz inne plany co do ewentualnej rozbudowy infrastruktury o kolejne urządzenia czy np. fotowoltaikę. Z tego względu zawsze należy określać moc przyłączeniową domu czy mieszkania w oparciu o indywidualne wyliczenia i z uwzględnieniem adekwatnego zapasu.
Moc przyłączeniowa do domu jednorodzinnego
W przypadku domu jednorodzinnego najczęściej można spotkać się z informacjami, że rekomendowana moc przyłączeniowa przeciętnie zawiera się w przedziale 10-15 kW. Zwróć jednak uwagę, że już sama obecność ogrzewania elektrycznego zwykle podniesie tę wartość do ok. 15-20 kW. Każde kolejne urządzenie wymagające do działania większych ilości prądu także wpłynie na zwiększenie mocy przyłączeniowej - dlatego zawsze obliczaj ją zgodnie z własnymi potrzebami.
Moc przyłączeniowa w bloku
W przypadku mocy przyłączeniowej dla mieszkań w bloku wartości są zauważalnie niższe, niż dla domów jednorodzinnych. Wynika to ze specyfiki tego rodzaju obiektów mieszkalnych - ogrzewanie elektryczne w blokach stanowi rzadkość, woda użytkowa zazwyczaj pochodzi z sieci miejskiej i nie jest podgrzewana elektrycznie, nie ma także np. zewnętrznych budynków gospodarczych zużywających prąd.
Jak obliczyć moc przyłączeniową?
Obliczenie mocy przyłączeniowej możesz wykonać samodzielnie, sumując moc znamionową wszystkich urządzeń elektrycznych podłączonych do Twojej instalacji elektrycznej. Dokonując takich obliczeń uwzględnij koniecznie np. oświetlenie, klimatyzację czy inne systemy pobierające energię w sposób stały. Uzyskany wynik przemnóż przez tzw. współczynnik jednoczesności (czyli wartość określającą, ile Twoich urządzeń pracuje jednocześnie) - dla domów jednorodzinnych najczęściej przyjmuje się, że wynosi on 0,6. W ten sposób wyliczysz przybliżoną wartość mocy przyłączeniowej.
Moc przyłączeniowa - tabela
Przedstawiona poniżej tabela mocy przyłączeniowej jest jedynie przykładowa, ponieważ specyfika zapotrzebowania na energię w każdym domu czy mieszkaniu jest inna i zawsze powinna być obliczana indywidualnie. Wartości mocy znamionowej znajdziesz na tabliczkach znamionowych poszczególnych urządzeń, a w przypadku komputerów stacjonarnych do mocy zasilacza głównego dodaj także moc pobieraną przez monitor oraz wszystkie peryferia.
Urządzenie elektryczne |
Przybliżona moc znamionowa (w kW) |
ekspres do kawy |
0,5-2 kW |
kuchenka indukcyjna |
7-10 kW |
pralka |
1,8-2,5 kW |
żelazko |
1-3,5 kW |
pompa ciepła |
5-24 kW |
zmywarka do naczyń |
1-1,5 kW |
kuchenka mikrofalowa |
0,8-2 kW |
komputer stacjonarny |
0,5-1,5 kW |
czajnik bezprzewodowy |
0,8-3 kW kW |
bojler elektryczny |
1,5-5 kW |
W razie pytań związanych z mocą przyłączeniową lub chęci zapoznania się z naszą aktualną ofertą, zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami. Udzielimy wyczerpujących informacji, wyjaśnimy wątpliwości i zaproponujemy rozwiązania optymalnie dobrane do Państwa potrzeb.