Czym jest WLZ - wewnętrzna linia zasilająca?

Wewnętrzna linia zasilająca to pojęcie, z którym najczęściej mają do czynienia osoby stawiające własny dom i starające się o przyłącze energetyczne od dostawcy energii do danej działki budowlanej. W tym artykule opisujemy, co to jest WLZ, jak powinna być zaprojektowana wewnętrzna linia zasilająca i jakie wymogi techniczne musi spełniać zgodnie z obowiązującymi aktualnie w Polsce normami branżowymi.

Definicja WLZ - co to jest?

Na gruncie polskiego prawa nie istnieje żadna ustawowa definicja wewnętrznej linii zasilającej, dlatego informacji o tym, co to jest WLZ, należy szukać w dokumentach branżowych.

Norma N SEP-E-002 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w obiektach mieszkalnych. Podstawy planowania” określa wewnętrzną linię zasilającą jako "zespół elementów instalacji stanowiący połączenie pomiędzy złączem instalacji elektrycznej a urządzeniem pomiarowym (urządzeniami pomiarowymi), służący do rozdziału energii elektrycznej na poszczególne instalacje odbiorcze, czyli część instalacji przewodząca niemierzoną energię elektryczną; wielkość budynku i liczba mieszkań warunkują wielkość i złożoność wewnętrznej linii zasilającej, w skład której mogą wchodzić również rozdzielnice główne budynku."

Z kolei w podręczniku INPE dla elektryków (Zeszyt 1. Instalacje elektryczne. Wiadomości ogólne) można znaleźć znacznie bardziej rozbudowaną i szczegółową definicję WLZ. Według autorów tego podręcznika WLZ to "obwód zasilający tablice rozdzielcze, czy też rozdzielnie, z których zasilane są instalacje odbiorcze. Wewnętrzna linia zasilająca może być:

obwodem instalacji elektrycznej od złącza nn do tablicy licznikowej,
obwodem instalacji elektrycznej od tablicy licznikowej do tablic rozdzielczych (np. piętrowych, oddziałowych),
linią kablową lub napowietrzną WN od złącza WN do pola pomiarowego rozdzielni lub stacji
transformatorowo-rozdzielczej,
linią kablową lub napowietrzną nn od pola pomiarowego rozdzielni lub stacji transformatorowo-rozdzielczej do rozdzielnic oddziałowych nn,
linią kablową nn od złącza kablowego nn do punktu pomiarowego usytuowanego na granicy
posesji lub na zewnątrz budynku."

W publikacjach internetowych, w tym na stronach wielu działających w Polsce dostawców energii, najczęściej można spotkać się z informacją, że wewnętrzna linia zasilająca to linia, która doprowadza energię elektryczną od złącza do poszczególnych budynków bądź lokali. Ujmując rzecz nieco bardziej szczegółowo, WLZ jest linią elektryczną, która służy do przesyłu energii elektrycznej i znajduje się między przyłączem a główną rozdzielnicą budynku, czyli w praktyce stanowi linię przedlicznikową, usytuowaną przed rozliczeniowym pomiarem energii.

WLZ w domu jednorodzinnym - jak powinna być wykonana?

Wymagania dotyczące sposobu prowadzenia i wykonania wewnętrznych linii zasilających (WLZ) znajdują się w przywoływanej już wcześniej normie N SEP-E-002, która nakazuje prowadzić przewody WLZ w następujący sposób:

wewnątrz budynku w miejscach ogólnie i łatwo dostępnych, jak np. klatki schodowe (z wyjątkiem klatek schodowych o wyłącznym przeznaczeniu ewakuacyjnym) lub korytarze piwnic;
w przypadku przyłącza kablowego i złącza znajdującego się w pomieszczeniu piwnicznym można prowadzić przewody WLZ na tynku od złącza do przejścia przez sufit piwnicy w taki sposób, aby były chronione od przypadkowych uszkodzeń mechanicznych. Po przejściu przez sufit piwnicy kabel WLZ należy prowadzić w kanałach instalacyjnych, rurach instalacyjnych bądź jako instalację podtynkową;
w przypadku złącza napowietrznego należy przewidzieć możliwość zamiany w przyszłości tego złącza na złącze kablowe i poprowadzić WLZ tak, aby zminimalizować ilość przeróbek instalacji koniecznych do zamiany przyłącza napowietrznego na kablowe;
wszystkie zabezpieczenia przetężeniowe wewnętrznych linii zasilających oraz obwodów odbiorczych instalacji elektrycznej należy wykonać tak, aby spełniały aktualne wymagania co do skutecznej ochrony przetężeniowej; w szczególności powinny one spełniać warunki skutecznej ochrony przewodów instalacyjnych od cieplnych skutków przeciążeń i zwarć;
wszystkie WLZ powinny być wykonane jako linie trójfazowe o układzie TN-S lub TNC-S, a w uzasadnionych przypadkach w układzie TT lub IT. Przekroje przewodów WLZ należy wymiarować w oparciu o dane zawarte w normie N SEP-E-002, jednak na obciążalność długotrwałą nie mniejszą niż 50 A. W przypadku przewodów miedzianych przekrój ten powinien wynosić co najmniej 10 mm2;
w budynkach kilkukondygnacyjnych należy prowadzić pojedynczą linię WLZ na jedną klatkę schodową, natomiast w budynkach wysokich oraz takich, w których występuje wysokie zapotrzebowanie na moc w poszczególnych mieszkaniach, należy wykonać więcej niż jedną linię WLZ na klatkę schodową;
minimalne rozmiary przepustów w stropach i ścianach do przeprowadzenia przewodów WLZ muszą wynosić 60 mm x 60 mm.

Wewnętrzna linia zasilająca - jakie wymagania musi spełniać?

Z uwagi na fakt, że podstawowym zadaniem wewnętrznej linii zasilającej (WLZ) jest połączenie instalacji odbiorczej ze złączem kablowym (skrzynką przyłączeniową), przewody WLZ oraz ich przekroje powinny być dobrane w taki sposób, żeby spełniały wszystkie wymogi obowiązujących przepisów i norm. Dotyczy to przede wszystkim:

obciążalności prądowej (nie może być mniejsza od spodziewanego szczytowego obciążenia prądowego),
skuteczności działania zastosowanych zabezpieczeń (zwłaszcza przetężeniowych i przeciwporażeniowych).

Należy także zadbać o to, by każdy zastosowany przewód WLZ posiadał przekrój nie mniejszy od minimalnego dopuszczalnego przepisami przekroju dla wewnętrznych linii zasilających. Instalacja WLZ musi także zapewniać dostawy energii elektrycznej o możliwie najwyższej jakości, co przekłada się na poprawną i bezpieczną pracę wszystkich urządzeń elektrycznych pracujących w obrębie danej instalacji odbiorczej.

WLZ - kto wykonuje?

Co do zasady wykonanie WLZ leży po stronie właściciela nieruchomości (inwestora), który chce doprowadzić prąd do swojej posesji czy budynku. Wbrew obiegowym opiniom, żaden Zakład Energetyczny nie ma obowiązku wykonania wewnętrznej linii zasilającej, choć w praktyce bardzo często zdarza się, że przedstawiciele dostawcy kontrolują podłączenie WLZ do licznika.

Kto podłącza WLZ do ZK (złącza kablowego)?

W większości przypadków inwestor, do którego budynku ma być doprowadzona wewnętrzna linia zasilająca, zobowiązuje się w zawartej z dostawcą energii umowie przyłączeniowej do wykonania na własny koszt i własnym staraniem zarówno instalacji elektrycznej w obiekcie, jak i urządzeń elektroenergetycznych i instalacji na odcinku od obiektu budowlanego do granicy działki, gdzie znajduje się skrzynka przyłączeniowa.

W sytuacji, gdy WLZ wymaga podłączenia, najlepiej tego typu prace powierzyć zewnętrznej firmie specjalizującej się w tego typu pracach. Pozwoli to uniknąć ewentualnych błędów wykonawczych i późniejszych problemów w trakcie eksploatacji.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu - nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na pytania i wyjaśnią wątpliwości.